Afrikadag in Wormerveer

Zaterdag 26 augustus 2023, van 14:00 uur tot 21:00 uur

Wormerveer:
Ma-Lamine en Patrick Ngambi presenteren de 4de editie van de Afrika Dag in Wormerveer.

Voor deze editie van de Afrikadag in Wormerveer zullen we ook geld inzamelen voor de financiering van schoolgeld voor kinderen in Kameroen. (Alle donaties zijn welkom)

Zaterdag 26 augustus 2023, van 14:00 uur tot 21:00 uur zal dit evenement vol Afrikaanse cultuur plaatsvinden bij de De Jungle aan de Wandelweg 12a te Wormerveer (Gratis Parkeren bij het station Wormerveer).

✅️Dit kleurrijke evenement gaat om 14:00 uur van start met een West-Afrikaanse dans workshop uit Senegal O.l.v Pape Seye uit Senegal. (inschrijven info@zamana.nl)

Waarna
✅️Buikdans workshop O.l.v Patricia Jonker uit Nederland), (info@zamana.nl)

✅️West-Afrikaanse Djembé workshop O.l.v Patrick Ngambi afkomstige uit Kameroen. (info@zamana.nl)

✅️Rond etenstijd (18:00 uur) kunt u genieten van een heerlijke maaltijd uit de Jungle keuken (op eigen kosten)

✅️ Zo kunt u zich laten verbijsteren door drie verschillende geweldige workshops en optredens, zoals o.a een Live percussie optreden van de Djembé Band Zamana; een Afrikaanse Mode Show door Florah Z Design, een Afrikaans markt en nog meer.

Deelname ook € 10,- (reservering (info@zamana.nl)

P.s: deelnamebandjes workshops en betaling bij entree.

Kosten:
LET OP!
Hele programma inclusief alle worshops €25.- (= € 5.00 korting) ‼️‼️‼️uitsluitend via voorinschrijving ‼️‼️
(info@zamana.nl)

Aan de deur:

3 workshops € 30.00
2 workshops € 20
1 workshop € 10
Djembé huren € 3,-

‼️‼️Entree na 17.00 uur zonder voorinschrijving of deelname workshops: € 7,50 ‼️

Programma van zondag 26 augustus 2023:

✅️14:00 uur tot 14:50 uur West-Afrikaanse dans workshop O.l.v Pape Seye (*Sénegal)

✅️15:00 uur tot 15:50 uur Buikdans workshop O.l.v Patricia Jonker (*Nederland)

✅️16:00 uur tot 17:00 uur West-Afrikaanse Djembé workshop O.l.v Patrick Ngambi (*Kameroen)

✅️17:05 uur tot 18:00 uur Optrede van o.a Patricia Jonker (Buikdans), de Djembé Zamana (Feat. Yves Diabaté (Guinée) en Ma-Lamine (Sénegal)

✅️18:15 uur tot 19:15 uur Eten🥂🥮🍔🍔🍔

✅️20:00 uur tot 21:00 uur Afrikaanse Mode Show door Florah Z (*Kameroen)

Je kunt je aanmelden voor de workshops via: info@zamana.nl / +31 ( 0)642011093 Patrick Ngambi of kijk voor meer informaties op: www.zamana.nl

Djembé Band Zamana, is een dynamisch, gezellig, multicultureel en vrolijke Afrikaanse percussieband uit Alkmaar, Krommenie en Hoofddorp.

Van de muziek die de band speelt word je altijd vrolijk. Stil zitten doe je dan ook niet en het is altijd weer geweldig om te ervaren wat deze muziek met mensen doet!!

De oprichter en begeleider Patrick Ngambi, is empathisch, bevlogen, vrolijk, positief en haalt het beste uit de leden naar in.

Zo treden we op ieder jaar op bij grote evenementen zoals: NL Doet, Fête de la Musique, De Haarlemmermeer Run, de Dam tot Dam loop, TCS Amsterdam Marathon, Zomerfeest Overbos te Hoofddorp, Plus Wandel 4-Daagse van Alkmaar en verschillende muziekevenementen o.a 2000 drummers aan Zee, De Floriade Expo 2022 etc etc …

In 2010 hebben we voor het Nederlandse voetbal elftal op Schiphol gespeld toen ze naar Zuid-Afrika gingen en nog veel meer !!!.

Afrikaanse kookworkshop

Tijdens de workshop Afrikaans genieten maken de deelnemers kennis met de voor de Afrikaanse keuken typische ingrediënten en gerechten. Onder begeleiding van chef Béatrice Bao uit Kameroen gaan de deelnemers zelf aan de slag met cassave, cocoyams en andere, exotische ingrediënten. Verwacht in de Afrikaanse keuken geen strakke recepten! Afrikanen leren door overlevering vaag omschreven kooktechnieken en ontwikkelen hun vaardigheden verder door te experimenteren met verschillende ingrediënten en bereidingswijzen. Hun intuïtie speelt daarbij een belangrijke rol, waardoor nieuwe en interessante combinaties worden gecreëerd. De Afrikaan kookt vanuit zijn hart. De Afrikaanse kookcultuur wordt niet voor niets vaak aangeduid met de term soul food.

Echt fout kan je het tijdens deze workshop dus niet doen – zolang je je hart maar volgt! Zowel kookanalfabeten als gastronomische diehards komen tijdens de workshop aan hun trekken. En, net als in Afrika, staat naast het eten natuurlijk de gezelligheid centraal. Na het koken kunnen de deelnemers hun eigen en andermans creaties proeven tijdens een – op Afrikaanse wijze – geserveerde maaltijd, waarbij je niet vreemd moet opkijken als iedereen met zijn handen uit dezelfde schaal eet.

Afrikaans genieten betekent een zinnenprikkelende ervaring in de breedste zin van het woord.  Let’s bring out the soul!

Ontdek de verrassend veelzijdige keuken van dit boeiende continent tijdens een interactieve kookworkshop.

Kortom, dit is een avond Afrikaans Genieten! minimum deelname 10 personen.
locatie: diverse
tijdsduur: 4 uren

Voor boeking, neem dan contact met dhr. Patrick Ngambi

Werkwijze

• Bij u thuis/ op andere plaats van uw voorkeur
• Ingrediënten worden door de kok gekocht

Hoe verloopt het proces?

• U kunt via onze website aan de hand van de (kooklessen in home) menukaart een bestelling van onze meer dan 120 verschillende gerechten uit alle West – Afrikaanse landen een reservering plaatsen.
• Na het reserveren komt een van onze deskundige koks bij u thuis – of op andere plaats van uw voorkeur – om kennis te maken met u en met de keuken.
• Het keukengerei wordt door onze kok meegebracht op de dag zelf.
• Kookblok, glasservies, servies en bestek ook worden door ons verzorgd voor dit gezellige samen eten.
• Op verzoek wordt uw eettafel met Afrikaanse tafelkleding en bestek gedekt.
• Iedere deelnemer kookt mee.
• Samen eten (deelnemers) na de kookles.
• Op verzoek wordt uw eettafel met Afrikaanse tafelkleding en bestek gedekt.
• Iedere deelnemer behoudt na afloop van de kookles de recepten waarin alle ingrediënten en de bereidingswijze van de behandelde gerechten zijn opgenomen.
• Na het koken zorgen we ervoor dat uw keuken er weer schoon en netjes uit komt te zien.

Kosten

3 gangen buffet + ingrediënten + kokles + recepten. Klanten kunnen een keuze maken uit : 1 hoofdgerecht plus 2 van de volgende menu’s:
voorgerecht, soep, salade en dessert. Kinderen t/m 3 jaaroud eten gratis. Tevens maken wij gratis “live foto’s” ervan. Bij 2 hoofdgerechten (4 gangen buffet) minimaal 8 personen.

Kosten
Buffet A: (3 gangen buffet) U maakt een keuze uit: 1 hoofdgerecht plus 2 andere gerechten ( voorgerecht / nagerecht / soep / salade) + kookles. Voor 4 personen	€ 158.45 incl. BTW. (Voor 4 personen)
Buffet B:* (Bij 2 hoofdgerechten min. 8 personen) 1 voorgerecht, 2 hoofdgerechten, 1 salade + kookles. Voor 8 personen	€ 269.65 incl. BTW. (Voor 8 personen)
Buffet C: (3 gangen vegetarische buffet) Voor 4 personen	€ 129.99 incl. BTW. Voor 4 personen
Extra kosten (per keuze)
Per extra persoon menu A	€ 27,95,- incl. BTW.
Per extra persoon menu B	€ 30,95,- incl. BTW.
Per extra persoon menu C	€ 25,95- incl. BTW.
Fles wijn	€ 8,- incl. BTW per fles.
Fles champagne	€ 18,- incl. BTW per fles.
Charmante gastvrouw in Afrikaanse kleden (serveren)	€ 30,- incl. BTW. Per uur
Bestek, food – warmer, tafelkleding enz.. ophalen	€ 10,50 incl. BTW.
Klanten buiten Flevoland	€ 0,35 incl. BTW per km extra.

U kunt op twee manieren betalen:

• 30% van de totale kosten vooraf (min. 2 weken voor de opdrachtdatum) overmaken, de rest bij inlevering
• Overschrijving: na uw overschrijving op onze bankrekening bent u verzekerd van onze bijzondere lekkere West – Afrikaanse cuisines middels een ontvangstbevestiging van de betaling, die wij u toezenden.

Djembé Band Zamana, is een dynamisch, gezellig, multicultureel en vrolijke Afrikaanse percussieband uit Alkmaar, Krommenie en Hoofddorp.

Van de muziek die de band speelt word je altijd vrolijk. Stil zitten doe je dan ook niet en het is altijd weer geweldig om te ervaren wat deze muziek met mensen doet!!

De oprichter en begeleider Patrick Ngambi, is empathisch, bevlogen, vrolijk, positief en haalt het beste uit de leden naar in.

Door het jaar heen doet Zamana veel optredens: bij grote evenementen (zoals de TCS Marathon in Amsterdam, diverse vierdaagse en de Dam tot Dam-loop) maar ook bij plaatselijke evenementen en festiviteiten zoals feesten bij Open Dagen, (sport)verenigingen en tehuizen (zoals Ons Tweede Thuis). Het is altijd weer geweldig om te ervaren wat deze muziek met mensen doet!! De mooiste ervaring hebben we gehad bij de manifestatie FOUR HORIZONS in september 2018 op het strand van Scheveningen. Wij maakten deel uit van de geslaagde werelrecordpoging o.l.v. de bekende Cesar Zuiderwijk: een concert met 2000 drummers!!!! Meer dan 50.000 toeschouwers op de duinen en het strand waren hier getuige van en ook op TV was daar veel belangstelling voor. Een dag om nooit meer te vergeten!!!!

Contact:
Wilt u meer informatie?

Neem dan contact op met de heer Patrick Ngambi.
Tel:  06 420 110 93 of Email: info@zamana.nl

In september 2023 starten we weer met een nieuwe reeks West-Afrikaanse Djembé lessen.

In de West-Afrikaanse tradities wordt veel muziek gemaakt, gezongen en gedanst. Het is naast het uiten van plezier en lekker samenspelen ook een manier van communicatie. De ritmes die daar gespeeld worden hebben een betekenis, en worden gespeeld tijdens rituelen zoals (bruiloft,doop, besnijdenis, genezing en werken op het land). Door middel van hun instrument “praten” ze met elkaar.

In deze cursus van 10 Djembé lessen maak je als eerste kennis met de djembé, een trommel die je met je handen bespeelt.

Na de eerste uitleg over de techniek en verschillende klanken die er gemaakt kunnen worden, gaan we een Djembé ritme spelen. Later komen er nog meerdere ritmepatronen op de djembé bij en worden die door elkaar gespeeld, waardoor er poliritmiek ontstaat. De begeleiding op de bastrommels (de dunduns) speelt daarbij een belangrijke rol.

Door middel van breaks en arrangementen leer je te reageren en communiceren op je instrument. Aan het eind van de cursus zul je merken dat je eigenlijk best snel in staat bent om met elkaar swingende muziek te maken. Op een speelse manier ga je aan de slag met wezenlijke onderwerpen zoals samenspel – luisteren naar elkaar – communicatie en jezelf laten zien doormiddel van je Djembé.

Djembé is toegankelijk voor iedereen, je hebt er geen muzikale achtergrond of opleiding voor nodig, iedereen heeft ritme. Denk maar aan je hart of aan een beweging als lopen.

Het alsmaar herhalen van een ritme zorgt ervoor dat je fysiek, emotioneel en mentaal in balans wordt gebracht.

Bewezen is dat het de hersenactiviteit activeert en je geestelijk en lichamelijk in balans wordt gebracht, het versterkt je bewustzijn en geeft je ontspanning. Kortom, drummen naar ritmes luisteren en ze ‘te voelen’ is een heel leuke en gezonde bezigheid. Het is zeer motiverend voor mensen van alle leeftijden en achtergronden.

Probeer je maar eens een leven zonder muziek voor te stellen. Zelf ga je dan al snel iets produceren al was het maar wat tikken met je vingers op bijvoorbeeld de tafel. Grijp je kans, hoeveel meer goede redenen heb je nodig? Kom lekker trommelen!

Waarom zou je djembe willen leren spelen?

Allereerst natuurlijk omdat het heel leuk is om een muziekinstrument te leren spelen.
– Het leuk is om andere mensen te ontmoeten
– Spelenderwijs leer je samen werken
– Het stimuleert je creativiteit
– Het ontspant en je krijgt er veel energie voor terug
– Het verbetert je vermogen om te luisteren
– Een perfecte les in gelijkheid
– Het geeft je een gevoel van vrijheid
– Je ontwikkelt jezelf
– Het brengt plezier en een positieve ‘drive’ in je leven
– Door de aanhoudende activiteit bevorderd je uithoudingsvermogen
– Je bewustzijn wordt ontwikkeld
– Doorbreekt sociale belemmeringen
– Geeft een gevoel van welzijn
– Verbetert je communicatie

Wil jij kennis maken met de West-Afrikaanse Djembé? Meld je dan nu aan voor deze kennismakings cursus.

De stichting is in het leven geroepen om de Afrikaanse cultuur in Nederland te promoten.

Wij doen dit door uw evenement of activiteit een extra feestelijk tintje te geven met het beste wat Afrika te bieden heeft: zijn rijke en kleurige cultuur. Wij brengen uw evenement graag in tropische sferen:

Ook organiseren wij Afrikaanse modeshows, workshops, kookworkshops en wekelijkse Djembé en Doundoun lessen.

Wilt u meer informatie? Neem dan contact op met Dhr. Patrick Ngambi.

Tel: 06 420 110 93 Email: info@zamana.nl

Djembé Band Zamana is een multiculturele percussiegroep uit Krommenie en Hoofddorp. De band is opgericht door Djembé leraar en artistiek leider Patrick Ngambi en biedt cursisten van de djembélessen de mogelijkheid om hun muzikale talenten aan het publiek te laten zien.

Door het jaar heen doet Zamana veel optredens bij grote evenementen (zoals de TCS Marathon in Amsterdam, diverse vierdaagse en de Dam tot Dam-loop) maar ook bij plaatselijke evenementen en festiviteiten zoals feesten bij Open Dagen, (sport)verenigingen en tehuizen (zoals Ons Tweede Thuis). Het is altijd weer geweldig om te ervaren wat deze muziek met mensen doet!! De mooiste ervaring hebben we gehad bij de manifestatie FOUR HORIZONS in september 2018 op het strand van Scheveningen. Wij maakten deel uit van de geslaagde werelrecordpoging o.l.v. de bekende Cesar Zuiderwijk: een concert met 2000 drummers!!!! Meer dan 50.000 toeschouwers op de duinen en het strand waren hier getuige van en ook op TV was daar veel belangstelling voor. Een dag om nooit meer te vergeten!!!!

Wilt u meer informatie?
Schrijf je nu in: Locatie Alkmaar, Locatie Krommenie of Locatie Hoofddorp

Neem dan contact op met de heer Patrick Ngambi. Tel: 06 420 110 93
Email: info@zamana.nl

Patrick Ngambi is geboren in 1972 in Douala Kameroen en woont meer dan 20 jaar in Nederland (Alkmaar) en is vader van zoon Matindi. Hij volgde lessen bij verschillende grote Djembé-meesters uit Senegal, Guinee en Mali.  Patrick is naast djembe-leraar en entertainer ook oprichter van de Djembé Band Zamana.

Zijn grote passie is muziek maken met verschillende instrumenten in combinatie van de Djembé. Met veel toewijding,

passie en plezier verzorgt hij djembélessen en workshops voor kinderen, jongeren en volwassenen.

De klanken van de djembé geven blijdschap én plezier! Samen muziek maken vanuit het naspelen van verschillende ritmes die hij je aanleert, geeft dat je je ontspant en geniet van het diepe en intense geluid van de trommel. Het gaat tijdens de lessen en workshops om het ritme, het samenspelen en bovenal om het plezier. Patrick heeft goed door wanneer iemand de draad kwijt is van het trommelen en helpt deze weer op te pakken.

Bij Patrick Ngambi ligt het accent bij het muziek maken niet op het presteren. Zijn lessen en workshops zijn dan ook een aanrader voor jong en oud en voor een ieder die zich wil laten raken door zijn passie voor muziek, zijn positieve levensinstelling als mens en plezier dat hij met je deelt tijdens zijn lessen en workshops.

Djembé Band Zamana, is een dynamisch, gezellig, multicultureel en vrolijke Afrikaanse percussieband uit Krommenie en Hoofddorp.

  Van de muziek die de band speelt word je altijd vrolijk. Stil zitten doe je dan ook niet en het is altijd weer geweldig om te ervaren wat deze muziek met mensen doet!!

De oprichter en begeleider Patrick Ngambi, is empathisch, bevlogen, vrolijk, positief en haalt het beste uit de leden naar in.

Zo treden we op ieder jaar op bij grote evenementen zoals: NL Doet, Fête de la Musique, De Haarlemmermeer Run, de Dam tot Dam loop, TCS Amsterdam Marathon, Zomerfeest Overbos te Hoofddorp, Plus Wandel 4-Daagse van Alkmaar en verschillende muziekevenementen o.a 2000 drummers aan Zee, Ik Toon etc etc …

In 2010 hebben we voor het Nederlandse voetbal elftal op Schiphol gespeld toen ze naar Zuid-Afrika gingen en nog veel meer !!!.

Contact:

Wilt u meer informatie?

Neem dan contact op met:

Dhr: Patrick Ngambi. Tel:  06 420 110 93 of Email: info@zamana.nl

De djembé is afkomstig uit West Afrika.

In de 13^e en 14^e  eeuw vormden honderden stammen vanuit Mali in West Afrika, het Mandinque volk. Stammen zoals bv. de Sounous, de Malinkes en de Bamberas.

Gebieden die bij het Mandinque rijk behoorden zijn o.a. delen van Mali, Ivoorkust, Guinee, Burkina Faso, Senegal, Gambia en Sierra Leonne.

De Overdracht:

Er zijn, muzikaal gezien, drie manieren zijn om iets aan te leren, d.m.v.

Ø      intellect (verstand)

Ø      instinct  (doen)

Ø      intuïtie   (aanvoelen)

Natuurlijk is het een combinatie van alle drie, maar het djembé gebeuren

bevindt zich met name op het instinctieve nivo.

Door het te doen worden ritmes eigen gemaakt.

Het bespelen van de djembé is laagdrempelig, je slaat erop en er ontstaat een klank, vandaar dat men vrij snel resultaat met elkaar kan bereiken.

De ritmes uit mijn repertoire bouwen zich in moeilijkheidsgraad op.

De overdracht van de ritmes is gebaseerd op voor-/naspelen.

Bij het spelen van de djembé in groepsverband is men is actief met elkaar bezig.

Net als bij andere vormen van communicatie treedt m

en met elkaar in verbinding. En net als bij een goed gesprek vraagt dit om een bepaalde instelling waarbij je zowel als zender, als ontvanger fungeert. Het is een kwestie van naar elkaar luisteren en kijken.

---

Raakvlak:

Bij het spelen van de djembé in groepsverband is men is actief met elkaar bezig.

Net als bij andere vormen van communicatie treedt m

en met elkaar in verbinding. En net als bij een goed gesprek vraagt dit om een bepaalde instelling waarbij je zowel als zender, als ontvanger fungeert. Het is een kwestie van naar elkaar luisteren en kijken.

Het trommelen op een djembé is een kwestie van doen, ook het maken van fouten hoort daarbij omdat je er dan achter komt hoe het niet moet.

Vaak zie ik het fout gaan als mensen nadenken over wat ze doen.

Met regelmaat zie ik kinderen die moeite hebben met lezen vaak ook moeite hebben met de coördinatie die je nodig hebt om een ritme te spelen.

Daarnaast heb ik van de ouders van een jonge trommelaar, waarbij dyslexie was geconstateerd, begrepen dat in de jaren dat hij trommelde, volgens zijn ouders, het probleem van dyslexie is verminderd en zijn zelfvertrouwen is toegenomen.

Het schijnt, volgens kenners, zo te zijn dat het gebied van de hersenen waar de motoriek (lichaamsbeweging) wordt geregeld, grenst aan het gebied in de hersenen waar de ontwikkeling van taal wordt geregeld.

En dat de impuls die de motoriek stimuleert ook van invloed kan zijn op de ontwikkeling van het taalgebied in de hersenen.

Het mooie van de oude djembé cultuur uit West Afrika is dat deze hierbij aansluit.

De djembé ritmiek gaat uit van een trommeltechniek waarbij men gebruikt maakt van een ´hand om hand´ techniek.

Zo valt bij het woord appel, de sterke hand op ap, en pel op de zwakke hand.

Dit geeft een impuls aan beide hersenhelften waar de coördinatie van de arm/handbeweging, waaruit de klank tot stand komt, wordt geregeld.

Ook het gebied van de taal krijgt een impuls omdat we, zoals gezegd, de ritmes via woorden opbouwen.

De lettergrepen van de woorden lopen parallel met de bewegingen van de armen.

Het kind wat achter de trommel zit, is natuurlijk niet met deze achterliggende gedachte bezig.

Zij zijn gefixeerd, op de trommel, de klank die ze zelf voortbrengen en het

geheel van de djembé groep waarmee ze samen een ritme proberen te realiseren.

We maken samen muziek.

---

Het ritme:

Een kernmerk van de Afrikaanse djembé ritmes is, dat verschillende partijen samen één ritme vormen.

De verschillende ritmische partijen worden in dezelfde tijd door elkaar gespeeld, dit heet polyritmiek.

Djembé ensembles die de traditionele ritmes spelen, gebruiken naast de djembé vaak twee of drie bastrommels. e.v.t. aangevuld met een belpartij.

Daar waar de djembé met de handen wordt bespeeld daar worden de bastrommels met stokken bespeeld.

Vanuit de traditie worden de djembé ritmes mondeling overgedragen.

Notatie komt er niet aan te pas.

De overdracht gebeurt via voor- en naspelen van de verschillende ritmes.

De ritmes zijn onderverdeeld in partijen voor de basdrums.

De basdrums, zijn de dundun, sanban, kenkeni.

De djembé ritmes zijn onderverdeeld in begeleidingspartijen, basispartijen en solo-begeleidingspartijen.

De ritmes worden verder aangevuld met intro, solo, appél, variaties, ect.

Elk ritme heeft een eigen oorsprong, geschiedenis en betekenis in de Mandinque cultuur.

Eén van de belangrijkste vaardigheden in het Djembéspelen, is het kunnen luisteren naar het geheel zonder je eigen ritme kwijt te raken. We zullen een aantal oefeningen doen om die vaardigheid te ontwikkelen, want zonder dat vermogen is het bijna onmogelijk te leren soleren of over te stappen van het ene ritme naar het andere.

We zullen twee of drie traditioneel Afrikaanse ritmes behandelen met alle daarbij behorende tegenritmes, baspatronen e.d..

Het accent zal liggen op het goed samenspelen en in elkaar laten weven van de ritmes en het leren spelen van een vrije improvisatie daarbij.

Indien iemand zich daartoe aangetrokken voelt is er de mogelijkheid de Doundoun (bastrommel) te leren bespelen.

De solist moet zijn oren natuurlijk het meest spitsen. Hij mag niet beginnen improviseren als de polyritmiek “niet goed zit” en al solerend moet hij voortdurend luisteren, niet alleen omdat zijn traditionele soloritmen op een welbepaalde manier op de andere ritmische lagen inhaken, maar ook omdat zijn improvisaties in de geest van de basis moeten blijven.
Daarom moet hij goed naar de doundouns luisteren die de melodische structuur vormen waarin zijn frazen moeten passen.
De begeleidingsritmen op djembe bepalen dan weer de pulsatie van zijn frazen. Als leider van de muziek moet hij zijn muzikanten op elk moment weten in te schatten.
Hij moet ogenblikkelijk het minste onregelmatigheidje aanvoelen bij één van de muzikanten.

Als er iets misloopt, mag hij niet verder soleren totdat hij de zaken weer heeft rechtgezet. Ook moet hij aanvoelen wanneer een muzikant bijvoorbeeld moe wordt of zijn ritme dreigt te verliezen, een versnelling niet volgt, enz.

In elk geval is het zorgdragen voor het totaalgeluid van de muziek de belangrijkste taak van de solist: hij mag de polyritmiek niet naar de maan helpen door te willen pochen met wat hij al kan.
Ook op het vlak van tegentijden en tegenritmen is voorzichtigheid geboden: sommige solofrazen die erg mooi zijn, kunnen onervaren begeleiders doen kapseizen! (zie de teksten ‘De solodrummer bij de Malinké’ en ‘Improvisatie in Afrika’).

Tenslotte is het belangrijk steeds goed naar jezelf te luisteren, ook als je op je eentje oefent of optreedt. Klinkt die ‘Slap’-klank wel hoog genoeg, klinkt die ‘Ton’-klank wel dof genoeg, ‘plakken’ de klanken niet teveel (zijn ze open genoeg)? Klinkt de zwakke hand niet stiller of minder duidelijk dan de sterke? Speel je met de juiste pulsatie? Hoor je de tijd juist of laat je je vangen door een auditieve illusie? Probeer voor je begint te variëren of improviseren, eerst begeleidingsritmen en basisritmen gedurende een lange tijd te spelen en luister naar wat er gebeurt.

Probeer je te concentreren op de verschillende ritmen waarmee je begeleidingsritme is samengesteld: een ritme voor de ‘Ton’-klanken, een ritme voor de ‘Slap’ en een voor de ‘bassen’. Probeer er eens uit te lichten wat je linkerhand speelt en dat wat je rechterhand speelt.